Zwalczanie chwastów w ziemniaku
dr inż. Janusz Urbanowicz, IHAR – PIB, Oddział w Boninie
Zwalczanie chwastów w ziemniaku za pomocą herbicydów prowadzi się głównie na dużych plantacjach, gdzie stosuje się tzw. intensywną technologię uprawy. Herbicydy w ziemniaku można aplikować w dwóch podstawowych terminach:
- przed wschodami ziemniaka;
- po wschodach ziemniaka.
Skuteczność niszczenia chwastów środkami chwastobójczymi zależy głównie od wilgotności gleby (w przypadku herbicydów przedwschodowych) oraz fazy rozwojowej chwastów, ich nasilenia i wrażliwości na poszczególne substancje aktywne (dotyczy herbicydów do powschodowego stosowania) oraz warunków środowiskowych: temperatury, wilgotności powietrza, nasłonecznienia, prędkości wiatru, przymrozków itp. Kryterium doboru herbicydu powinna być jego wysoka skuteczność dla danego stanu i stopnia zachwaszczenia występującego na polu oraz bezwzględna selektywność dla uprawianej odmiany. Każdy herbicyd musi być stosowany zgodnie z zasadami BHP, dobrej praktyki ochrony roślin oraz zaleceniami zawartymi w etykiecie danego środka. Wykaz herbicydów dopuszczonych do stosowania w Polsce wraz z pełnym brzmieniem etykiet ich stosowania jest opublikowana na stronie internetowej Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi pod adresem http://www.minrol.gov.pl (informacje branżowe – ochrona roślin – wykaz środków ochrony roślin dopuszczonych do obrotu i stosowania).
Zabiegi herbicydowe powinny być przeprowadzone po ostatecznym uformowaniu redlin. Herbicydy stosowane w terminie przedwschodowym muszą przemieścić się w głąb profilu glebowego w celu uzyskania pożądanego efektu chwastobójczego; pozostawione na powierzchni gleby przy zbyt niskiej wilgotności są słabo pobierane przez chwasty i w dużej mierze następuje ich odparowanie. Najważniejszym czynnikiem, decydującym o skuteczności herbicydów stosowanych przed wschodami ziemniaków jest wilgotność gleby.
Zwalczanie chwastów przed wschodami ziemniaka
Herbicydy do aplikacji przed wschodami ziemniaka (na podstawie rejestru środków ochrony roślin z dn. 15.07.2022 r.)
Nazwa herbicydu |
Substancja |
Dawka |
Uwagi |
Command 480 EC, Kilof 480 EC, Szpada 480 EC, Boa Pro 480 EC |
chlomazon
|
0,2 l |
Stosować do 3 dni po sadzeniu podkiełkowanych odmian bardzo wczesnych i wczesnych, u pozostałych – do 10 dni. |
Command 360 CS, Angelus 360 CS, Boa 360 CS, Clomate 360 CS, Clomaz 36 SC, Clozone, Efector 360 CS, Evea 360 CS, Kalif 360 CS, Koncept 360 CS, Libeccio 360 CS, Prize, Upstage |
0,25 l
|
||
Reactor 360 CS |
0,2–0,25 l |
||
Sinopia, Toluso |
chlomazon + metobromuron |
3,0 l |
|
Avatar 293 ZC |
chlomazon + metrybuzyna |
1,5 l |
|
Stallion 363 CS |
chlomazon + pendimetalina |
3,0 l |
|
Racer 250 EC, Vernal 250 EC |
fluorochlorydon |
2,0–3,0 l |
|
Stomp 330 EC, Stomp 400 SC |
pendimetalina |
3,5–5,0 l |
Na glebach bardzo lekkich stosować niższą z zalecanych dawek. |
Activus 400 SC, Pendifin 400 SC, Pendigan Strong 400 SC, Prowl |
3,0–4,0 l |
||
Plateen 41,5 WG |
flufenacet + metrybuzyna |
2,0 kg |
|
Tavas 312,5 SC |
diflufenikan + metrybuzyna |
1,0–1,2 l |
Wyższą dawkę stosować przy dużym zachwaszczeniu fiołkiem polnym. |
Sencor Liquid 600 SC, Solanum 600 SC Aurelit 70 WG, Buzzin, Elafi 70 WG, Mistral 70 WG, Raba 70 WG, |
metrybuzyna |
0,75–1,0 l 0,75 kg |
Jeżeli pojawią się wschody, może wystąpić fitotoksyczna reakcja. |
Citation 70 WG, Tuberon 70 WG |
0,5 kg lub 0,33 + 0,2 kg |
||
Boxer 800 EC, Amstaf 800 EC, Baset 800 EC, Krum 800, Fidox 800 EC, Roxy 800 EC |
prosulfokarb |
3,0–5,0 l
|
Można stosować do wytworzenia przez rośliny ziemniaka 3 liści. |
4,0 l |
|||
Arcade 880 EC |
prosulfokarb + metrybuzyna |
4,0–5,0 l |
|
Proman 500 SC, Inigo 500 SC, Luptic 500 SC, Mandryl, Metobrom 500 SC, Pro-Metobro 500 SC, Soleto 500 SC, Torrent 500 SC |
metobromuron |
3,0–4,0 l |
Stosować na wilgotną glebę. |
Bandur 600 SC, Bingo 600 SC, Dubri 600 SC, Dubri Bis 600 SC, |
aklonifen |
2,5–3,0 l |
|
Chanon 600, Shango |
3,0 l |
Zwalczanie chwastów po wschodach ziemniaka
Stosując herbicydy w terminie powschodowym, należy zwrócić szczególną uwagę na fazę rozwojową ziemniaka, gdyż zabieg powinien być wykonany nie później niż do momentu zwierania rzędów, by środek mógł dotrzeć do chwastów, a nie zatrzymywać się na roślinach ziemniaka. Nie bez znaczenia jest również faza rozwojowa chwastów (im mniejsze, tym łatwiejsze do zwalczenia). Stosowanie herbicydów po wschodach ziemniaka jest bardzo ważne, gdyż zwalczając chwasty w tym terminie, nie dopuszczamy do tzw. zachwaszczenia wtórnego (występuje pod koniec wegetacji), które w znaczny sposób utrudnia zbiór.
Herbicydy do stosowania po wschodach ziemniaka (na podstawie rejestru środków ochrony roślin z dn. 15.07.2022 r.)
Nazwa herbicydu |
Substancja |
Dawka |
Uwagi |
Jednoroczne chwasty dwuliścienne |
|||
Basagran 480 SL, Benta Duo 480 SL, Bentamoc, Gransol 480 SL, Gransol Extra 480 SL |
bentazon |
3,0 l |
Wysokość roślin ziemniaka 10–15 cm.
|
Sencor Liquid 600 SC, Solanum 600 SC, Aurelit 70 WG, Mistral 70 WG, Raba 70 WG, Citation 70 WG, Tuberon 70 WG |
metrybuzyna |
0,5 l
0,5 kg 0,2 kg |
|
Jednoroczne chwasty dwuliścienne i niektóre jednoliścienne |
|||
Zabieg jednorazowy
Titus 25 WG, Egzecutor 25 SG, Mambo 25 WG, Ramzes 25 WG, Rim 25 WG, Rimel 25 SG, Rincon 25 SG, Twist 25 WG |
rimsulfuron |
60 g
|
Po zastosowaniu herbicydów zawierających rimsulfuron, przy dużych różnicach temperatur między dniem a nocą może wystąpić fitotoksyczna reakcja. |
Contor, Plaza 25 WG, Radar 25 WG, Rimuron 25 WG + adiuwant |
50 g
|
||
Zabieg dzielony |
I dawka |
II dawka po 15–20 dniach |
|
Titus 25 WG Mambo 25 WG, Ramzes 25 WG, Twist 25 WG |
30 g
|
30 g
|
|
Contor 25 WG, Plaza 25 WG, Radar 25 WG, Rimuron 25 WG + adiuwant |
30 g |
20 g |
Zwalczanie chwastów jednoliściennych
Zwalczanie chwastów jednoliściennych najczęściej przeprowadza się, gdy mają one rozwinięte przynajmniej 4–6 liści (prosowate od 2 do 6, perz właściwy od 3 do 6), ta faza rozwojowa chwastów zapewnia największą skuteczność (lepsze pobieranie). Jest to związane z budową morfologiczną ich liści, które z reguły są wąskie, a tym samym stanowią małą powierzchnię kontaktu z preparatem. Najpóźniej zabieg powinien być wykonany, gdy chwasty z klasy jednoliściennych znajdują się w fazie początku krzewienia się. Zabiegi powinny być wykonywane wyłącznie na suche rośliny.
Herbicydy do zwalczania gatunków jednoliściennych w ziemniaku (na podstawie rejestru środków ochrony roślin z dn. 15.07.2022 r.)
Nazwa herbicydu |
Substancja |
Perz właściwy |
Gatunki |
Agil - S 100 EC, Agaton 100 EC, Agenor 100 EC, Aria 100 EC, Bosiak 100 EC, Protop 100 EC, Vima-Propachizafop, Zetrola 100 EC |
propachizafop |
1,25–1,5 l lub 2 x 0,6 l co 12 dni |
0,5–0,7 l |
Cegorian Extra 120 EC, Centurion Plus 120 EC, GramiGuard, Select Super 120 EC |
kletodym |
2,0 l |
0,8 l |
Focus Ultra 100 EC |
cykloksydym |
4,0–5,0 l |
1,0–2,0 l |
Akapit 125 EC |
fluazyfop- P-butylu |
2,0 l |
1,0–2,0 l |
Balatella Forte 150 EC |
1,7 l |
0,63–0,83 l |
|
Fusilade Forte 150 EC |
|||
Fortune |
1,71 l |
0,63–0,83 l |
|
Foster Forte 150 EC |
|||
Privium 125 EC |
2,0 l |
0,75–2,0 l |
|
Trivko |
2,0 l |
0,75–1,0 l |
|
Leopard Extra 05 EC |
chizalofop- P-etylu |
2,0–3,0 l |
0,7–1,5 l |
Pilot Max 10 EC, Szogun 10 EC, Targa 10 EC |
1,0–1,5 l |
0,4–0,5 l |
|
Targa Super 05 EC |
2,0 l |
1,0–1,25 l |
|
Targa Max 10 EC |
1,0 l |
0,5–0,6 l |
|
Pilot 10 EC, Maceta 100 |
1,0–1,25 l |
0,5–0,6 l |
|
Achiba 05 EC, Maceta 50 |
2,0–2,5 l |
1,0–1,25 l |
|
Lampart 05 EC |
2,0–3,0 l |
0,75–1,5 l |
|
Labrador Extra 50 EC, Labrador Pro |
2,0 l |
0,75–2,0 l |
|
Wizjer 50 EC |