Badania ziemniaków będą tańsze? Jest projekt rozporządzenia

Na stronie Rządowego Centrum Legislacji pojawił się projekt rozporządzenia w sprawie obniżenia opłat pobieranych przez Państwową Inspekcję Ochrony Roślin i Nasiennictwa za świadczenie usług w zakresie badań próbek bulw ziemniaka przeznaczonych do sadzenia oraz pobierania próbek do tych badań. Jakie stawki opłat zaproponowano?

Projekt jest aktualnie w uzgodnieniach. Zgodnie z projektem, opłatę tę ma się obniżać o 90% w przypadku gdy:

1. ta opłata jest pobierana przez Państwową Inspekcję Ochrony Roślin i Nasiennictwa za świadczenie do dnia 31 grudnia 2026 r. usług w zakresie badań próbek bulw ziemniaka przeznaczonych do sadzenia pod kątem porażenia przez Clavibacter sepedonicus i Ralstonia solanacearum oraz pobierania próbek do tych badań;
2. wielkość partii bulw ziemniaka przeznaczonych do sadzenia, poddanych badaniom, o których mowa w pkt 1, łącznie w danym roku nie jest większa niż:

• 25 t – w przypadku gdy z wnioskiem o przeprowadzenie tych badań występuje podmiot będący podmiotem profesjonalnym,
• 3,75 t – w przypadku gdy z wnioskiem o przeprowadzenie tych badań występuje podmiot niebędący podmiotem profesjonalnym.

- Projektowane rozporządzenie ma na celu obniżenie ponoszonych przez producenta kosztów pobrania prób i przeprowadzania badań bulw ziemniaka, przeznaczonych do sadzenia, innych niż sadzeniaki pod kątem porażenia utajonego przez bakterie Clavibacter sepedonicus i Ralstonia solanacearum.

W uzasadnieniu podano także, że Polska, pod względem areału uprawy, jest drugim po Niemczech producentem ziemniaka towarowego w Unii Europejskiej, przy całkowitej powierzchni produkcji w Unii Europejskiej wynoszącej 1 165 861,62 ha (powierzchnia uprawy w Polsce to 189 600,81 ha) – wg danych Komisji Europejskiej.

Przed akcesją do Unii Europejskiej polskie bulwy ziemniaka nie miały dostępu do rynku unijnego. Po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej, Polska została zobowiązana do przyjęcia dodatkowych wymagań fitosanitarnych obowiązujących przy wysyłce bulw ziemniaka do pozostałych państw członkowskich, w związku z wysokim poziomem porażenia upraw przez bakterię Clavibacter sepedonicus. W 2024 r. poziom porażenia dla ziemniaków towarowych wynosił 22,34 %.

W związku z konsekwentnym ograniczaniem występowania bakteriozy pierścieniowej ziemniaka w Polsce, trzykrotnie (w 2013, 2016 i 2022 r.) prowadzono uzgodnienia z Komisją Europejską i pozostałymi państwami członkowskimi, osiągając stopniowe łagodzenie zasad obowiązujących przy wysyłce bulw ziemniaka. Od 2022 r. uzyskano zniesienie jakichkolwiek dodatkowych wymagań przy wysyłce sadzeniaków ziemniaka. W przypadku wysyłki ziemniaków towarowych muszą być one jednak nadal zaopatrywane w paszport roślin.

Paszporty roślin może wydawać Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa lub upoważniony podmiot (np. producent lub dystrybutor bulw ziemniaka).